Kinh tế công cộng, p2, HÀNG HOÁ CÔNG CỘNG

HÀNG HOÁ CÔNG CỘNG

Hàng hoá công: là những hàng hoá và dịch vụ có ít nhất 1 trong 2 đặc điểm sau:

• Không thể định suất hay nếu định suất thì rất khó và đòi hỏi phải tốn chi phí rất cao.
• Lượng sử dụng không bị ảnh hưởng khi sử dụng: nghĩa là người này sử dụng không gây ảnh hưởng đến việc sử dụng của người khác.

Phân loại hàng hoá công: được chia làm 2 loại chính:

• Hàng hoá công thuần túy: là những hàng hoá công không thể hoặc rất khó định suất[1] được. Hàng hoá công thuần túy chia làm 2 loại:
• Không bị ảnh hưởng khi sử dụng: nghĩa là khi người này sử dụng không gây ảnh hưởng  hoặc gây ảnh hưởng không đáng kể đến người khác. Ví dụ như nắng, gió, đèn đường, an ninh quốc phòng…
• Bị ảnh hưởng khi sử dụng: nghĩa là lượng sử dụng của người này sẽ gây ảnh hưởng đến người sử dụng khác. Ví dụ: không khí trong căn phòng, giao thông trên đường vào giờ cao điểm…
• Hàng hoá công không thuần túy: là hàng hoá công có thể định suất được nhưng phải tốn chi phí. Ví dụ: chi phí khám bệnh, giáo dục vẫn có thể tính được, ai sử dụng thì người nấy trả tiền nhưng giá cả có sự quản lý của nhà nước để không dẫn đến quá cao

Khác biệt giữa hàng hoá công cộng và tư nhân

• Hàng hoá cá nhân: là hàng hoá và dịch vụ mà khi tiêu dùng sẽ dẫn đến lượng thay đổi. Người này tiêu dùng thì người kia phải bị bớt đi.

Q_TT  = Q₁ + Q₂ + … + Q_n

• Hàng hoá công cộng: là hàng hoá và dịch vụ mà THÔNG THƯỜNG khi tiêu dùng lượng sẽ không đổi hoặc thay đổi không đáng kể nên dẫn đến kết quả người này tiêu dùng sẽ không gây ảnh hưởng đến người khác.

Q_TT  = Q₁ = Q₂ = … = Q_n[2]

LỰA CHỌN CUNG CẤP TƯ NHÂN HAY CÔNG CỘNG

• Hàng hoá công cộng cung cấp tư nhân không hiệu quả: do thuộc tính định suất khó khăn bởi chi phí biên khó hoặc không thể tính của hàng hoá công cộng nên:

• Hàng hoá công cộng cung cấp tư nhân không hiệu quả KHI CHI PHÍ KIỂM SOÁT QUÁ LỚN

• Hàng hoá cá nhân được cung cấp công cộng: là loại hàng hoá được cung cấp không mất tiền hoặc rất ít nhưng chi phí khi sử dụng thêm mỗi sản phẩm lại rất lớn. Mục đích của cung cấp công cộng cho hàng hoá này là nhằm thực hiện tính công bằng, ổn định cho xã hội.

• Các biện pháp định suất hàng hoá cá nhân được cung cấp công cộng
• Định suất đồng đều: xem thêm ở phần lựa chọn giá trị trung bình
• Xếp hàng

---

[1] Không hay khó định suất nghĩa là người ta không thể hoặc khó lòng mà tính chi phí, giá thành để bắt người tiêu dùng trả khi mua sản phẩm, dịch vụ đó

[2] Lưu ý tính chất đặc biệt này để giải các bài toán. Tính chất này sẽ giúp cộng lượng Q của thị trường theo hàm số P=f(Q), nghĩa là cộng theo chiều dọc, trục tung mà không cần chuyển hàm số về Q=f(P) như thông thường phải làm.

--- CÒN TIẾP ---